Libanon is terug in het nieuws nu het conflict in het Midden-Oosten heviger wordt. Vóór deze laatste ontwikkelingen was Libanon al een symbool geworden van hoe snel een ogenschijnlijk stabiele samenleving in chaos kan vervallen.
Als u de grote gebeurtenissen in de wereldeconomie volgt, zult u zich waarschijnlijk herinneren dat het recente verleden van Libanon een levendig voorbeeld is van hoe een volledige ineenstorting van de munt eruit ziet in een moderne, geavanceerde economie. Terwijl er enkele zijn geweldige boeken die hyperinflatie beschrijven in afstandelijke, academische termen, wat vaak ontbreekt is het menselijke verhaal – hoe het eigenlijk is om een normaal, productief persoon te zijn met een gezin en een bankrekening, en om de ineenstorting van de munteenheid van je land mee te maken.
Ik weet al een tijdje dat mijn vriend Tony Yazbeck, mede-oprichter van De Bitcoin-manier, deze werkelijkheid had ervaren. Maar dat gebeurde pas toen ik keek dit interview met hem dat ik besefte hoe waardevol zijn verhaal voor iedereen is om te horen. Tony’s verhaal biedt een zeldzame, persoonlijke inkijk in wat het betekent als het banksysteem van je land uiteenvalt, als je de toegang tot je spaargeld verliest, als de voedselprijzen binnen een paar maanden tienvoudig stijgen, en als zelfs basisbehoeften zoals medicijnen en brandstof luxe worden. .
Ik vroeg Tony of hij niet alleen kon uitleggen waarom Libanon instortte, maar ook hoe bitcoin een reddingslijn had kunnen zijn in zo’n nijpende situatie.
Libanon: een land op de rand
Vóór de economische ineenstorting was Libanon een levendig, kosmopolitisch land, vaak het ‘Parijs van het Midden-Oosten’ genoemd. De economie bloeide op het bankwezen, het toerisme en de dienstensector, waardoor het land een brug vormde tussen Oost en West. Voor Tony was deze welvaart geen illusie; het was zijn dagelijks leven. “Mijn leven in Libanon was buitengewoon”, herinnert hij zich. “Ik leidde drie bloeiende bedrijven en leefde een luxe levensstijl. Of het nu de nieuwste auto’s, de beste restaurants of de hipste clubs waren, Beiroet had het allemaal.”
Maar onder de oppervlakte vormden zich scheuren. De Libanese banksector, ooit een bron van trots, was gebouwd op onhoudbare praktijken, en het land verdronk in de schulden. Jarenlang had de Libanese centrale bank het Libanese pond aan een kunstmatig hoge koers gekoppeld aan de Amerikaanse dollar, waardoor een vals gevoel van stabiliteit ontstond.
Deze valutakoppeling vereiste een constante instroom van dollars om in stand te houden. Toen die instroom opdroogde, stortte het kaartenhuis in.
In 2019 begonnen de Libanese banken de toegang tot spaargelden te beperken, waarbij ze informele kapitaalcontroles oplegden zonder enig juridisch kader. “Van de ene op de andere dag verloren mensen de toegang tot hun geld”, zegt Tony. ‘Je kon je eigen geld niet opnemen, en zelfs als je dat wel kon, waren het de Libanese ponden die snel aan waarde verloren.’
Voor degenen die niet bekend zijn met een valutacrisis is de beperking van het aantal opnames bij banken een van de eerste tekenen dat het systeem faalt. De overheid en de banken proberen het onvermijdelijke uit te stellen door geld in het systeem op te sluiten. Tegen die tijd is het te laat.
Van bloeiende bedrijven tot $ 70 in de hand
Begin 2020 slaagde Libanon er niet in zijn buitenlandse schulden af te lossen, en kelderde de waarde van het Libanese pond. Er ontstond hyperinflatie, die de koopkracht van gewone mensen verwoestte.
Tony keek hulpeloos toe terwijl zijn spaargeld verdampte en zijn bedrijven instortten. “In een oogwenk veranderde ik van een succesvolle ondernemer naar slechts 70 dollar op mijn naam”, herinnert hij zich. “Ik kon de huur en het schoolgeld niet betalen, en zelfs de basisboodschappen niet betalen.”
De hyperinflatie nam met een schokkende snelheid toe. “Een brood dat ooit 1500 pond kostte, groeide binnen enkele maanden uit tot meer dan 30.000 pond”, legt Tony uit. De brandstofprijzen waren zelfs nog erger. “Begin 2023 ging een liter gas in slechts een paar weken van 25.000 LBP naar meer dan 500.000 LBP. Het was onmogelijk om de prijzen bij te houden.”
De vernietiging bleef niet beperkt tot materiële rijkdom; de psychologische tol was enorm. Tony beschrijft de angst en paniek die gepaard gingen met het zien verdwijnen van zijn zuurverdiende succes. “Voor het eerst in mijn leven wist ik niet wat ik moest doen. Ik voelde me volkomen hulpeloos.”
Een gebroken civiele samenleving
Toen de Libanese munt instortte, stortte ook het sociale weefsel in. Mensen die ooit een comfortabel leven in de middenklasse leefden, worstelden plotseling om te overleven. Basisgoederen werden schaars en de prijs van alledaagse artikelen schoot omhoog.
De machtsdynamiek binnen gemeenschappen veranderde naarmate degenen die essentiële zaken als voedsel en brandstof controleerden, een onevenredige invloed kregen. “Er waren berichten dat bendes buurten overnamen, de toegang tot goederen controleerden en beschermingskosten eisten”, herinnert Tony zich.
Zelfs elektriciteit werd een luxe. Nu het nationale elektriciteitsnet in puin ligt, waren de meeste mensen afhankelijk van particuliere generatoren, maar de kosten voor het beheer ervan waren astronomisch. “De maandelijkse generatorkosten zijn gestegen van 200.000 LBP naar meer dan 4.000.000 LBP”, legt Tony uit. Veel gezinnen moesten lange tijd zonder stroom leven.
Als reactie op de crisis wendden mensen zich tot alternatieve vormen van uitwisseling. Ruilhandel werd gebruikelijk, waarbij mensen rechtstreeks goederen en diensten verhandelden. “Als je niet contant kunt betalen, kun je loodgieterswerk aanbieden in ruil voor boodschappen”, zegt Tony. De Amerikaanse dollar, die vóór de ineenstorting al veel werd gebruikt, werd de standaardvaluta voor veel transacties. Digitale valuta, en vooral stabiele munten zoals Tether (USDT), wonnen ook aan populariteit toen mensen manieren zochten om waarde te behouden buiten het instortende banksysteem.
Wat had kunnen zijn: Bitcoin als levensader
Terwijl Tony vertelt over de ineenstorting rijzen er vragen op: had dit voorkomen kunnen worden? Of hadden individuen zichzelf op de een of andere manier beter kunnen beschermen? Voor Tony is het antwoord duidelijk: ja – met toegang tot bitcoin hadden veel van de ergste gevolgen van de crisis voorkomen kunnen worden.
“Als ik vóór de crisis van bitcoin had geweten, had het mij kunnen redden”, zegt Tony zonder aarzeling. “Bitcoin zou mij een manier hebben gegeven om waarde buiten het banksysteem op te slaan, wat volledig mislukte. Ik zou niet van mijn eigen spaargeld zijn uitgesloten, en ik had mijn rijkdom kunnen behouden toen het Libanese pond instortte.”
Bitcoin is immuun voor het soort kapitaalcontroles dat de Libanese banken in 2019 hebben opgelegd. Geen enkele overheid of bank kan uw bitcoin bevriezen of de toegang ertoe beperken. In een land waar het banksysteem een valstrik werd, zou bitcoin een uitweg hebben geboden.
Zelfs toen de Libanese munt meer dan 90% van zijn waarde verloor, behield Bitcoin zijn koopkracht wereldwijd. “Bitcoin is niet gebonden aan een regering of centrale bank, dus het kan niet worden gemanipuleerd zoals het Libanese pond”, legt Tony uit. “Het is een bescherming tegen hyperinflatie, wat van cruciaal belang zou zijn geweest als de prijzen elke paar maanden verdubbelden of verdrievoudigden.”
De status van Bitcoin als een digitale drager aan toonder zou net zo belangrijk zijn geweest. “Als contant geld waardeloos wordt en banken niet meer functioneren, hoe betaal je dan? Hoe handel je?” vraagt Tony.
In Libanon werden ruilhandel en informele uitwisselingen noodzakelijk om te overleven. In veel situaties kan Bitcoin hebben gediend als een haalbaar alternatief voor ruilhandel, waardeloze Libanese ponden en Amerikaanse dollars die moeilijk te verkrijgen waren.
Lessen voor de wereld
De crisis in Libanon is een ernstige waarschuwing voor de rest van de wereld. Hoewel veel mensen in de ontwikkelde landen geloven dat hun economieën te stabiel zijn om op een dergelijke manier in te storten, zou Tony’s ervaring ons tot nadenken moeten stemmen. “Wat mij is overkomen, kan overal gebeuren”, waarschuwt hij. “Denk niet dat je immuun bent alleen maar omdat je in een zogenaamd stabiel land leeft. De werking van fiatgeld is overal hetzelfde.”
Tony wijst naar de VS als voorbeeld van een land dat dat wel is hetzelfde gevaarlijke pad bewandelen als Libanon. “De Amerikaanse staatsschuld bedraagt nu meer dan 35 biljoen dollar. Sinds 1971, toen de dollar van de gouden standaard werd gehaald, is de geldhoeveelheid met ruim 8.000% toegenomen. Dit soort gelddrukken kan niet eeuwig doorgaan.”
Hoewel de VS er baat bij heeft de uitgever van de wereldreservevaluta te zijn, is die status niet voor onbepaalde tijd gegarandeerd. “Alle fiatvaluta’s gaan uiteindelijk naar nul”, waarschuwt Tony. “Sommige zullen eerder falen dan andere, maar ze zullen allemaal falen. De Amerikaanse dollar is misschien wel de laatste die gaat verdwijnen, maar zijn beurt komt eraan.”
De lessen uit de ineenstorting van Libanon zijn duidelijk: bescherm uw rijkdom voordat er een crisis uitbreekt, en ga er niet van uit dat uw regering of het banksysteem er zal zijn om u te redden als de zaken mislopen. Voor Tony betekent dit dat hij zich moet wenden tot bitcoin. “Bitcoin is het enige bezit dat echt niet in beslag kan worden genomen”, zegt hij. “Het is de enige manier om aan een kapot systeem te ontsnappen.”
Een nieuwe missie om te herbouwen met bitcoin
In de nasleep van de ineenstorting van Libanon heeft Tony zijn leven gewijd aan het helpen van anderen om hetzelfde lot te vermijden. Hij stichtte De Bitcoin-manier, een bitcoin-onderwijs- en technisch dienstenbedrijf dat is ontworpen om mensen te leren hoe ze bitcoin kunnen gebruiken om zichzelf te beschermen tegen valutacrises. “De crisis dwong me om geld te studeren en te begrijpen”, zegt Tony. “Ik realiseerde me dat het fiatsysteem een oplichterij is, ontworpen door dieven om ons te stelen en onder controle te houden. Bitcoin is de oplossing.”
Elke dag leert Tony zijn klanten hoe ze de controle over hun financiële toekomst kunnen overnemen met behulp van bitcoin. “Als je eenmaal begrijpt hoe bitcoin werkt, zie je de tekortkomingen in traditionele fiatsystemen”, legt Tony uit. “Je leert hoe je je bezittingen veilig kunt beheren, onafhankelijk van banken transacties kunt uitvoeren en je vermogen kunt beschermen tegen inflatie en economische instabiliteit.”
De weg vooruit
Tony is van mening dat de ineenstorting van het Libanese pond vermijdbaar was, maar dat daarvoor structurele hervormingen nodig zouden zijn geweest die er nooit zijn gekomen. “Als Libanon de corruptie had aangepakt, de transparantie had gehandhaafd en de muntkoppeling op verantwoorde wijze had aangepast, hadden de zaken misschien anders kunnen aflopen”, zegt hij.
Maar gezien de diepgewortelde corruptie in de politieke en financiële systemen van Libanon was de ineenstorting bijna onvermijdelijk.
Terwijl Tony terugkijkt op zijn ervaringen, ziet hij parallellen tussen het Libanon van vóór de crisis en de huidige toestand van veel ontwikkelde economieën. ‘We zien dezelfde problemen: stijgende schulden, onhoudbaar monetair beleid en corrupte instellingen’, zegt hij.
De waarschuwingssignalen zijn er, maar veel mensen negeren ze, omdat ze geloven dat hun land op de een of andere manier anders is.
Voor degenen die opletten, biedt Tony praktisch advies. “Begin nu met het leren van bitcoin, voordat het te laat is”, dringt hij aan. “Diversificeer uw bezittingen en vertrouw niet op fiatgeld om uw rijkdom te behouden. De mechanismen van hyperinflatie veranderen niet alleen omdat u in een welvarend land woont.”
De ineenstorting van Libanon is niet alleen een waarschuwend verhaal voor mensen in ontwikkelingslanden. Het is een wake-up call voor de hele wereld.
Terwijl regeringen geld blijven drukken tegen ongekende tarieven, groeit het risico van een mondiale valutacrisis. Bitcoin biedt een uitweg: een inflatiebestendig alternatief dat de rijkdom van individuen kan beschermen wanneer fiatvaluta falen.
Tony’s ervaring is een duidelijke herinnering aan de kwetsbaarheid van fiatsystemen en het belang van financiële soevereiniteit. “Met bitcoin in uw bezit heeft u de macht om uzelf te beschermen tegen corruptie, manipulatie en inflatie”, zegt Tony.
“Je hebt geen toestemming nodig van een bank of een overheid om je eigen geld te beheren. En dat is precies wat bitcoin tot het ultieme instrument voor financiële vrijheid maakt.”
Dit is een gastpost van Dave Birnbaum. De geuite meningen zijn volledig hun eigen meningen en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs die van BTC Inc of Bitcoin Magazine.